مکانیسم جریان آب زیرزمینی در آبخوان چندلایه‌ای مرند

بررسی مکانیسم جریان آب زیرزمینی در آبخوان‌های چند­لایه در مدیریت بهره­برداری از آن‌ها اهمیت دارد. لذا هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی مکانیسم جریان در آبخوان دولایه‌ای دشت مرند در استان آذربایجان شرقی می­باشد. آبخوان در نیمه شرقی دشت آزاد بوده، ولی از بخش میانی گسترش رسوبات رسی سبب ایجاد لایه آبدار محبوس زیر لایه آزاد شده است. روش انجام تحقیق شامل بررسی داده­های سطح آب زیرزمینی در چاه‌های حفرشده در هر لایه در مهرماه 91، استفاده از اطلاعات ژئوفیزیکی، نگاره حفاری‌ها و داده­های کیفی می­باشد. بدین منظور ابتدا با تلفیق اطلاعات مذکور محدوده گسترش لایه­های آبخوان اصلاح شده و سپس ارتباط هیدرولیکی آن‌ها بررسی شده است. نتایج نشان می­دهد سطح ایستابی لایه آزاد بالاتر از سطح پیزومتریک لایه محبوس بوده، لیکن به دلیل ضخامت زیاد و نفوذپذیری پایین رس، جریان عمودی محتمل نمی­باشد. همچنین تبادل آب زیرزمینی از طریق چاه‌ها در زمان فعالیت آن‌ها وجود ندارد. لایه محبوس ادامه آبخوان آزاد اصلی بوده که به­دلیل گسترش لایه رسی، رفتار محبوس نشان می­دهد. ضریب ذخیره اندک این لایه، سبب افت بیشتر سطح پیزومتریک شده که بایستی در مدیریت برداشت مدنظر باشد. بررسی‌های هیدروشیمیایی ضمن تأیید مکانیسم جریان، نشان‌دهنده تغذیه لایه محبوس از بخش جنوب شرقی لایه آزاد می­باشد.